T.C.

DANI?TAY

ON?K?NC? DA?RE

ESAS NO: 2018/9788

KARAR NO: 2019/1480

TEMY?Z EDEN (DAVACI) :

VEK?L?:

KAR?I TARAF (DAVALI) :

VEK?L?:

?STEM?N KONUSU :

... ?dare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. say?l? karar?n?n manevi tazminat isteminin reddine ili?kin k?sm? ile yasal faizin ba?lang?ç tarihinin idareye ba?vuru tarihi olarak karara ba?lanmas?na ili?kin k?sm?n?n temyizen incelenerek bozulmas? istenilmektedir.

YARGILAMA SÜREC?:

Dava konusu istem:

. ?li, .. ?mam Hatip Lisesinde . olarak görev yapan davac?n?n, 657 say?l? Devlet Memurlar? Kanunu'nun 125/E-(a) maddesi uyar?nca Devlet memurlu?undan ç?karma cezas? ile cezaland?r?lmas?na ili?kin 01/08/2001 tarih ve 263 say?l? i?lemin yarg? karar?yla iptal edilmesi nedeniyle görevine son verildi?i 18/09/2001 tarihi ile yeniden atand??? 10/10/2006 tarihleri aras?ndaki maddi kay?plar?n?n ve i?lem nedeniyle u?rad???n? ileri sürdü?ü manevi zarara kar??l?k 20.000,00 TL manevi tazminat?n ödenmesi istemiyle idareye yap?lan 14/04/2014 tarihli ba?vurunun z?mnen reddine ili?kin i?lemin iptali ile idari ba?vuruya konu olan parasal haklar?n hakedi? tarihinden itibaren i?letilecek yasal faiziyle, manevi tazminat?n ise görevine son verildi?i tarihten itibaren i?letilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmi?tir.

lk Derece Mahkemesi karar?n?n özeti:

?dare Mahkemesince; davac?n?n, 657 say?l? Devlet Memurlar? Kanunu'nun 125/E-(a) maddesi uyar?nca Devlet memurlu?undan ç?karma cezas? ile cezaland?r?lmas?na ili?kin 01/08/2001 tarih ve 263 say?l? i?lemin, ... ?dare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. say?l? karar? ile iptal edilmesi nedeniyle, görevine son verildi?i 18/09/2001 tarihi ile yeniden atand??? 10/10/2006 tarihleri aras?ndaki maddi kay?plar?n?n idareye ba?vuru tarihi olan 14/04/2014 tarihinden itibaren i?letilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine, davac?n?n Devlet memurlu?undan ç?kar?lmas?na ili?kin i?lemde idarenin kast? ya da a??r kusuru bulunmad???ndan manevi tazminat isteminin reddine karar verilmi?tir.

TEMY?Z EDEN?N ?DD?ALARI:

Davac? taraf?ndan, maddi kay?plar?na uygulanan yasal faizin ba?lang?ç tarihinin, idareye ba?vuru tarihi olan 14/04/2014 tarihi olarak de?il, Devlet memurlu?undan ç?karma cezas? ile cezaland?r?lmas?na ili?kin i?leme kar?? iptal davas?n?n aç?ld??? tarih olan 23/10/2001 tarihi olarak belirlenmesi, bu i?lem nedeniyle u?ram?? oldu?u manevi zarar?n giderilebilmesi için manevi tazminat isteminin kabul edilmesi gerekti?i ileri sürülmektedir.

KAR?I TARAFIN SAVUNMASI:

?dare taraf?ndan, dava konusu olayda manevi tazminat ?artlar? olu?mad???ndan davac?n?n manevi tazminat isteminin reddine ili?kin Mahkeme karar?n?n hukuka uygun oldu?u belirtilerek istemin reddi gerekti?i savunulmu?tur.

DANI?TAY TETK?K HAK?M? DÜ?ÜNCES?:

Temyiz isteminin kabulü gerekti?i dü?ünülmektedir.

TÜRK M?LLET? ADINA

Karar veren Dan??tay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin aç?klamalar? dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gere?i görü?üldü:

?NCELEME VE GEREKÇE:

MADD? OLAY:

... ?li, ... ?mam Hatip Lisesinde din kültürü ve ahlak bilgisi ö?retmeni olarak görev yapan davac?, 01/08/2001 tarih ve 263 say?l? i?lem ile 657 say?l? Devlet Memurlar? Kanunu'nun 125/E-(a) maddesi uyar?nca Devlet memurlu?undan ç?karma cezas? ile cezaland?r?lm?? ve söz konusu i?lem nedeniyle 18/09/2001 tarihinde görevine son verilmi?tir.

Bu i?lemin iptali istemiyle aç?lan davada; . ?dare Mahkemesi, . tarih ve E:., K:. say?l? karar? ile Dan??tay Onikinci Dairesinin 21/11/2012 tarih ve E:2012/3480, K:2012/9158 say?l? bozma karar?na uyarak dava konusu i?lemin iptaline karar vermi? ve bu karar taraflarca temyiz edilmeksizin kesinle?mi?tir.

18/09/2001 tarihinde görevine son verilen ancak Devlet memurlu?undan ç?karma cezas? ile cezaland?r?lmas?na ili?kin i?lemin iptalinden evvel 10/10/2006 tarihinde ö?retmenlik görevine iade edilen davac?, Devlet memurlu?undan ç?karma cezas? ile cezaland?r?lmas?na ili?kin i?lemin yarg? karar?yla iptal edilmesi nedeniyle görevine son verildi?i 18/09/2001 tarihi ile yeniden atand??? 10/10/2006 tarihleri aras?ndaki maddi kay?plar?n?n ve i?lem nedeniyle u?rad???n? ileri sürdü?ü manevi zarara kar??l?k 20.000,00 TL manevi tazminat?n ödenmesi istemiyle 14/04/2014 tarihinde idareye ba?vuru yapm??t?r.

Davac?n?n 14/04/2014 tarihli ba?vurusunun z?mnen reddedilmesi üzerine bu i?lemin iptali ile idari ba?vuruya konu olan parasal haklar?n hakedi? tarihinden itibaren i?letilecek yasal faiziyle, manevi tazminat?n ise görevine son verildi?i tarihten itibaren i?letilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bak?lan dava aç?lm??t?r.

?LG?L? MEVZUAT:

Türkiye Cumhuriyeti Anayasas?'n?n "Yarg? yolu" ba?l?kl? 125. maddesinin yedinci f?kras?nda, "?dare, kendi eylem ve i?lemlerinden do?an zarar? ödemekle yükümlüdür." hükmüne yer verilmi?tir.

2577 say?l? ?dari Yarg?lama Usulü Kanunu'nun 12. maddesinde; "?lgililer haklar?n? ihlal eden bir idari i?lem dolay?s?yla Dan??taya ve idare ve vergi mahkemelerine do?rudan do?ruya tam yarg? davas? veya iptal ve tam yarg? davalar?n? birlikte açabilecekleri gibi, ilk önce iptal davas? açarak bu davan?n karara ba?lanmas? üzerine, bu husustaki karar?n veya kanun yollar?na ba?vurulmas? halinde verilecek karar?n tebli?i veya bir i?lemin icras? sebebiyle do?an zararlardan dolay? icra tarihinden itibaren dava süresi içinde tam yarg? davas? açabilirler. Bu halde de ilgililerin 11. madde uyar?nca idareye ba?vurma haklar? sakl?d?r." hükmü yer almaktad?r.

HUKUK? DE?ERLEND?RME:

?dare Mahkemesi karar?n?n, davac?n?n görevine son verildi?i 18/09/2001 tarihi ile yeniden atand??? 10/10/2006 tarihleri aras?ndaki maddi kay?plar?n?n ödenmesine ili?kin k?sm?, daval? idare taraf?ndan temyiz edilmedi?inden kesinle?mi?tir.

?dare Mahkemesi karar?n?n, 18/09/2001 - 10/10/2006 tarihleri aras?nda yoksun kald??? maa? ve özlük haklar? kar??l??? olarak davac?ya ödenmesine karar verilen maddi kay?plara uygulanacak yasal faizin idareye ba?vuru tarihi olan 14/04/2014 tarihinden itibaren i?letilmesine yönelik k?sm?na kar?? yap?lan temyiz istemi incelendi?inde;

Hukuka ayk?r? i?lem nedeniyle yoksun kal?nan maddi ve manevi haklar?n kar??lanmas?n?n zaman içinde gecikmesi halinde bu gecikmeden do?an zarar?n telafisi için 3095 say?l? Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine ?li?kin Kanun uyar?nca alaca?a faiz uygulanmas? gerekli bulunmaktad?r. Yerle?ik yarg? içtihatlar?na göre, hükmedilecek maddi tazminata yürütülecek faizin ba?lang?ç tarihinin, iptal davas? üzerine aç?lan tam yarg? davalar?nda, iptal davas?n?n aç?ld??? tarih olarak kabulü gerekmektedir.

Bak?lan dava, 2577 say?l? ?dari Yarg?lama Usulü Kanunu'nun 12. maddesi uyar?nca, iptal davas? üzerine aç?lm?? tam yarg? davas? niteli?inde bulundu?undan, hukuka ayk?r?l??? bu davadan evvel aç?lan iptal davas? ile ortaya konulan Devlet memurlu?undan ç?karma cezas?ndan dolay? hükmedilecek tazminata i?letilecek yasal faizin ba?lang?ç tarihinin, davac?n?n Devlet memurlu?undan ç?karma cezas? ile cezaland?r?lmas?na ili?kin i?leme kar?? açt??? iptal davas?ndaki dava tarihi olarak belirlenmesi gerekirken temyize konu kararda, davac?ya ödenmesi gereken tazminat tutar?na uygulanacak faizin ba?lang?ç tarihinin, davac?n?n iptal davas?n?n sonuçlanmas?ndan sonra idareye yapt??? ba?vuru tarihi olan 14/04/2014 tarihi olarak belirlenmesinde hukuki isabet görülmemi?tir.

?dare Mahkemesi karar?n?n, davac?n?n manevi tazminat isteminin reddine yönelik k?sm?na kar?? yap?lan temyiz istemi incelendi?inde;

Hukukumuzda manevi tazminat, mal varl???nda meydana gelen eksilmeyi kar??lamaya yönelik bir tazmin arac? de?il, zarar görenin üzüntüsünü azaltmaya yarayan manevi bir tatmin vas?tas?d?r. Olay nedeniyle duyulan psikolojik ve ruhsal ac?y? k?smen de olsa hafifletmeyi amaçlar. Manevi tazminat?n, her olay?n özelli?ine göre ölçülülük ilkesi de gözetilmek suretiyle makul bir miktar para olarak belirlenece?i tabiidir.

Bak?lan davada, hukuka ayk?r?l??? yarg? karar?yla sabit olan Devlet memurlu?undan ç?karma cezas? nedeniyle be? y?ldan uzun bir süre görevinden uzak kalarak toplum içindeki sayg?nl???n? kaybeden davac?n?n, hem bu olay nedeniyle iç dünyas?nda ya?am?? oldu?u ac?lar hem de ekonomik ve sosyal hayat?nda kar??la?m?? oldu?u sorunlar göz önüne al?nd???nda manevi zarar?n meydana geldi?inin kabulü gerekmektedir. ?darenin hukuka ayk?r? i?lemi nedeniyle ki?ilik haklar? zarar gören davac?n?n, u?ram?? oldu?u bu zarar?n giderilmesi hukuk devleti ilkesinin bir gere?i oldu?undan, ölçülülük ilkesi de gözetilmek suretiyle olay?n özelli?ine göre belirlenecek tazminat bedelinin, davac?ya manevi tazminat olarak ödenmesi gerekti?i sonucuna ula??lm??t?r.

Bu itibarla davac?n?n manevi tazminat talebinin reddedilmesinde hukuki isabet görülmemi?tir.

KARAR SONUCU:

Aç?klanan nedenlerle;

1.2577 say?l? Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davac?n?n temyiz isteminin kabulüne,

2.Davan?n yukar?da özetlenen gerekçeyle reddine ili?kin temyize konu . ?dare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. say?l? karar?n?n manevi tazminat talebinin reddedilmesine ili?kin k?sm? ile yasal faizin ba?lang?c?n?n idareye ba?vuru tarihi olarak belirlenmesine ili?kin k?sm?n?n BOZULMASINA,

3. Bozulan k?s?m hakk?nda yeniden bir karar verilmek üzere dosyan?n an?lan Mahkemeye gönderilmesine,

4. 2577 say?l? Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyar?nca uygulanmas?na devam edilen) 54. maddesinin birinci f?kras? uyar?nca bu karar?n tebli? tarihini izleyen 15 gün içerisinde karar?n düzeltilmesi yolu aç?k olmak üzere, 28/02/2019 tarihinde oybirli?iyle karar verildi.