Tweet |
Kovid-19 a??lar?n?n uygulanmaya ba?lanmas?n?n ard?ndan a??lar?n baz? özel hasta gruplar?nda kullan?m? ile ilgili soru i?aretleri ortaya ç?kt?. "Kovid-19 a??s? yapt?rmal? m?y?m?", "A?? vurulmam?n MS hastal???ma zarar? var m?d?r?", "Hangi a??y? yapt?rmal?y?m?", "mRNA a??lar? güvenli mi?", "?naktif virüs a??lar? m? daha güvenli?" gibi sorular daha çok MS hastalar? ve yak?nlar?n?n kafas?n? kar??t?r?yor. Nöroloji Uzman? Doç.Dr. M Emin Özcan bu sorular?n cevab?n? tek tek yan?tlad?:
Kovid-19 a??s? yapt?rmal? m?y?m?
Salg?n?n tamamen ortadan kalkmas? için a??lar vazgeçilmezdir. Yayg?n a??lanmadan da salg?n sona erecektir ancak çok daha uzun ve y?k?c? sonuçlar do?urarak ortadan kalkacakt?r. Bu nedenle takip edildikleri MS merkezinin onay? ve önerileri do?rultusunda MS hastalar?n?n a?? olmas?n? önermekteyiz.
A?? vurulmam?n MS hastal???ma zarar? var m?d?r?
Yap?lan çal??malar ?u an dünyada birçok ülkede uygulanmakta olan mRNA a??lar?n?n da zay?flat?lm?? virüs a??lar?n?n da MS hastal???n? kötüle?tirdi?ini gösteren bir veri olmad???n? göstermektedir. A??lar?n k?sa dönem sonuçlar? var olan MS hastal???n? kötüle?tirdi?ine dair bir kan?t sunmamaktad?r. Uzun dönem sonuçlar? bilinmemekle beraber elimizdeki veriler ?????nda var olan a??lar?n MS hastal???n? kötüle?tirmedi?i söylenebilir.
Hangi a??y? yapt?rmal?y?m?
Ülkemizde ?u an uygulanmakta olan a??, inaktif (ölü) virüs a??s?d?r. ?naktif (ölü) virüs a??lar? genel itibari ile geleneksel yöntemlere en yak?n ve yan etki profili en dü?ük a?? grubunu olu?turmaktad?r. Hali haz?rda uygulanmakta olan ve eri?ilebilen ba?ka a?? olmad??? için mevcut a??n?n uygulanmas? sak?nca te?kil etmeyecektir. Uluslararas? MS federasyonu da ABD’ de uygulanmakta olan mRNA a??lar?n?n MS hastal??? olan ki?ilerde güvenle kullanabilece?ine dair bir bildiri yay?nlam??t?r.
Özellikle canl? virüs a??lar?n? ve ba?ka bir virüsün ta??y?c? olarak kullan?ld??? DNA a??lar?n? ?u a?amada MS hastalar?nda önerilmemektedir. Bu a??lar ülkemizde ve dünyada yayg?n olarak uygulanmamaktad?r. Bu a??lar ile ilgili daha fazla güvenlik verisi gerekti?i dü?ünülmektedir.
mRNA a??lar? MS'de güvenli mi?
ABD ve Avrupa’ da uygulanmakta olan her iki mRNA a??s?n?n da uluslararas? MS federasyonunca MS hastalar?nda uygulanabilece?i aç?klanm??t?r. Bu nedenle ?u a?amada bu a??lar?n MS hastalar?nda kullan?labilece?i ve güvenli oldu?u dü?ünülmektedir.
?naktif (ölü) virüs a??lar? MS'de güvenli mi?
?naktif (ölü) virüsler ile a??lama yöntemi uzun y?llard?r kullan?lmakta olan ve güvenilirli?i yüksek oldu?u bilinen bir yöntemdir. Ülkemizde çocukluk ça??nda da yayg?n olarak kullan?lan hepatit A, hepatit B, bo?maca, hib ve grip a??lar? bu yöntemle geli?tirilmi?tir. Bu aç?dan bak?ld???nda Kovid-19 için uygulanmakta olan inaktif (ölü) virüs a??lar?n?n da güvenirlili?inin yüksek olmas? öngörülmektedir. Bütün bu bilgiler ?????nda halen uygulanmakta olan inaktif (ölü) virüs a??s?n?n MS hastal???nda da güvenilir oldu?u dü?ünülmektedir. Ancak hastalar?n kullanmakta oldu?u ilaçlar?n a?? etkinli?ini de?i?tirme riski nedeniyle a?? yapt?rmadan önce mutlaka kendilerini takip etmekte olan MS konusunda deneyimli nöroloji uzman?na dan??malar? önem arz etmektedir.
Salg?n?n daha fazla can kayb?na yol açmamas? için uygun olan herkesin a??lanmas? çok önemlidir. Bu do?rultuda MS hastalar?n?n takip edildikleri MS konusunda deneyimli nöroloji hekiminin bilgisi dahilinde ve önerileri do?rultusunda a??lanmas? önerilmektedir.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 10 | 9 | 0 | 1 | 29 | 9 | 28 | +20 |
2 | Samsunspor | 10 | 7 | 2 | 1 | 20 | 10 | 22 | +10 |
3 | Fenerbahçe | 9 | 6 | 1 | 2 | 20 | 7 | 20 | +13 |
4 | BeÅŸiktaÅŸ | 9 | 6 | 1 | 2 | 18 | 7 | 20 | +11 |
5 | Eyüpspor | 10 | 4 | 2 | 4 | 15 | 11 | 16 | +4 |
6 | Göztepe | 9 | 4 | 2 | 3 | 16 | 11 | 15 | +5 |
7 | BaÅŸakÅŸehir FK | 9 | 4 | 2 | 3 | 15 | 11 | 15 | +4 |
8 | Sivasspor | 10 | 4 | 4 | 2 | 15 | 15 | 14 | 0 |
9 | Trabzonspor | 9 | 2 | 1 | 6 | 9 | 8 | 12 | +1 |
10 | Kasımpaşa | 10 | 2 | 3 | 5 | 12 | 16 | 11 | -4 |
11 | Konyaspor | 10 | 3 | 5 | 2 | 11 | 16 | 11 | -5 |
12 | Antalyaspor | 10 | 3 | 5 | 2 | 12 | 20 | 11 | -8 |
13 | Bodrum FK | 10 | 3 | 6 | 1 | 8 | 13 | 10 | -5 |
14 | Çaykur Rizespor | 9 | 3 | 5 | 1 | 6 | 16 | 10 | -10 |
15 | Gaziantep FK | 9 | 2 | 4 | 3 | 12 | 14 | 9 | -2 |
16 | Alanyaspor | 10 | 2 | 5 | 3 | 9 | 14 | 9 | -5 |
17 | Kayserispor | 9 | 1 | 3 | 5 | 9 | 15 | 8 | -6 |
18 | Hatayspor | 9 | 0 | 6 | 3 | 7 | 15 | 3 | -8 |
19 | Adana Demirspor | 9 | 0 | 8 | 1 | 9 | 24 | 1 | -15 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Erzurumspor FK | 10 | 6 | 3 | 1 | 15 | 6 | 19 | +9 |
2 | Kocaelispor | 10 | 6 | 3 | 1 | 14 | 11 | 19 | +3 |
3 | Fatih Karagümrük | 10 | 5 | 2 | 3 | 19 | 10 | 18 | +9 |
4 | Bandırmaspor | 10 | 5 | 2 | 3 | 14 | 10 | 18 | +4 |
5 | Ãœmraniyespor | 10 | 5 | 3 | 2 | 18 | 13 | 17 | +5 |
6 | Esenler Erokspor | 10 | 5 | 4 | 1 | 18 | 12 | 16 | +6 |
7 | MKE Ankaragücü | 10 | 5 | 4 | 1 | 15 | 11 | 16 | +4 |
8 | Iğdır FK | 10 | 4 | 3 | 3 | 15 | 10 | 15 | +5 |
9 | Boluspor | 10 | 4 | 3 | 3 | 12 | 9 | 15 | +3 |
10 | Manisa FK | 10 | 4 | 4 | 2 | 14 | 11 | 14 | +3 |
11 | Şanlıurfaspor | 10 | 4 | 4 | 2 | 17 | 17 | 14 | 0 |
12 | Keçiörengücü | 10 | 3 | 2 | 5 | 11 | 12 | 14 | -1 |
13 | Pendikspor | 10 | 4 | 4 | 2 | 12 | 14 | 14 | -2 |
14 | Ä°stanbulspor | 10 | 4 | 5 | 1 | 13 | 13 | 13 | 0 |
15 | Amed SK | 10 | 3 | 3 | 4 | 10 | 10 | 13 | 0 |
16 | Çorum FK | 10 | 3 | 3 | 4 | 10 | 10 | 13 | 0 |
17 | Gençlerbirliği | 10 | 3 | 4 | 3 | 7 | 8 | 12 | -1 |
18 | Sakaryaspor | 10 | 2 | 4 | 4 | 13 | 17 | 10 | -4 |
19 | Adanaspor | 10 | 1 | 6 | 3 | 10 | 27 | 6 | -17 |
20 | Yeni Malatyaspor | 10 | 0 | 10 | 0 | 4 | 30 | 3 | -26 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | GMG Kastamonuspor | 9 | 6 | 1 | 2 | 18 | 7 | 20 | +11 |
2 | Sarıyer | 9 | 5 | 0 | 4 | 14 | 4 | 19 | +10 |
3 | Altınordu | 9 | 5 | 0 | 4 | 14 | 6 | 19 | +8 |
4 | Batman Petrolspor | 9 | 6 | 3 | 0 | 16 | 5 | 18 | +11 |
5 | 24Erzincanspor | 9 | 5 | 1 | 3 | 15 | 5 | 18 | +10 |
6 | Ä°skenderunspor A.Åž. | 9 | 5 | 1 | 3 | 14 | 4 | 18 | +10 |
7 | Adana 1954 Futbol Kulübü | 9 | 5 | 3 | 1 | 15 | 10 | 16 | +5 |
8 | Beykoz Anadolu | 9 | 5 | 3 | 1 | 16 | 14 | 16 | +2 |
9 | Kırklarelispor | 9 | 3 | 2 | 4 | 10 | 8 | 13 | +2 |
10 | Fethiyespor | 9 | 3 | 4 | 2 | 12 | 15 | 11 | -3 |
11 | 1461 Trabzon FK | 9 | 3 | 5 | 1 | 10 | 10 | 10 | 0 |
12 | İnegölspor | 9 | 2 | 3 | 4 | 7 | 9 | 10 | -2 |
13 | Kepezspor FAÅž | 9 | 2 | 4 | 3 | 10 | 9 | 9 | +1 |
14 | Isparta 32 Spor | 9 | 1 | 4 | 4 | 6 | 12 | 7 | -6 |
15 | Sincan Belediyesi Ankaraspor | 9 | 1 | 5 | 3 | 5 | 14 | 6 | -9 |
16 | Karaköprü Belediyespor | 9 | 1 | 6 | 2 | 6 | 17 | 5 | -11 |
17 | Altay | 9 | 1 | 6 | 2 | 6 | 21 | 5 | -15 |
18 | Hes İlaç Afyonspor | 9 | 0 | 8 | 1 | 4 | 28 | 1 | -24 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Karşıyaka | 8 | 7 | 0 | 1 | 16 | 2 | 22 | +14 |
2 | Bursaspor | 8 | 6 | 0 | 2 | 15 | 0 | 20 | +15 |
3 | Silifke Belediye Spor | 8 | 5 | 1 | 2 | 16 | 6 | 17 | +10 |
4 | Belediye Kütahyaspor | 8 | 5 | 3 | 0 | 10 | 8 | 15 | +2 |
5 | Bornova 1877 | 8 | 4 | 2 | 2 | 16 | 7 | 14 | +9 |
6 | Muş Spor Kulübü | 8 | 3 | 1 | 4 | 5 | 3 | 13 | +2 |
7 | Düzcespor | 8 | 3 | 2 | 3 | 10 | 6 | 12 | +4 |
8 | KahramanmaraÅŸspor | 8 | 4 | 4 | 0 | 9 | 10 | 12 | -1 |
9 | Artvin Hopaspor | 8 | 2 | 2 | 4 | 4 | 9 | 10 | -5 |
10 | Tokat Bld Plevnespor | 8 | 2 | 3 | 3 | 4 | 8 | 9 | -4 |
11 | Anadolu Ãœniversitesi | 8 | 2 | 4 | 2 | 5 | 9 | 8 | -4 |
12 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 8 | 1 | 3 | 4 | 1 | 5 | 7 | -4 |
13 | Kırşehir Futbol SK | 8 | 1 | 3 | 4 | 5 | 10 | 7 | -5 |
14 | Bulvarspor | 8 | 1 | 4 | 3 | 5 | 16 | 6 | -11 |
15 | Ergene VelimeÅŸe | 8 | 0 | 6 | 2 | 2 | 12 | 2 | -10 |
16 | Kuşadasıspor | 8 | 0 | 8 | 0 | 6 | 18 | 0 | -12 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
 01/11/2024 | Gaziantep FK | vs | Göztepe |
 02/11/2024 | Sivasspor | vs | Çaykur Rizespor |
 02/11/2024 | Kayserispor | vs | Adana Demirspor |
 02/11/2024 | Beşiktaş | vs | Kasımpaşa |
 03/11/2024 | Konyaspor | vs | Başakşehir FK |
 03/11/2024 | Bodrum FK | vs | Alanyaspor |
 03/11/2024 | Eyüpspor | vs | Hatayspor |
 03/11/2024 | Trabzonspor | vs | Fenerbahçe |
 04/11/2024 | Samsunspor | vs | Antalyaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
 01/11/2024 | Boluspor | vs | Ümraniyespor |
 02/11/2024 | Keçiörengücü | vs | Çorum FK |
 02/11/2024 | Adanaspor | vs | Bandırmaspor |
 02/11/2024 | Esenler Erokspor | vs | Şanlıurfaspor |
 02/11/2024 | Kocaelispor | vs | Fatih Karagümrük |
 03/11/2024 | Yeni Malatyaspor | vs | Sakaryaspor |
 03/11/2024 | Erzurumspor FK | vs | Amed SK |
 03/11/2024 | Iğdır FK | vs | MKE Ankaragücü |
 04/11/2024 | Gençlerbirliği | vs | İstanbulspor |
 04/11/2024 | Pendikspor | vs | Manisa FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
 03/11/2024 | Altay | vs | Adana 01 Futbol Kulübü |
 03/11/2024 | Batman Petrolspor | vs | Altınordu |
 03/11/2024 | Beykoz Anadolu | vs | Afyonspor Kulübü |
 03/11/2024 | Fethiyespor | vs | Sarıyer |
 03/11/2024 | GMG Kastamonuspor | vs | İnegölspor |
 03/11/2024 | Karaköprü Belediyespor | vs | 1461 Trabzon FK |
 03/11/2024 | Kırklarelispor | vs | İskenderunspor A.Ş. |
 03/11/2024 | Sincan Belediyesi Ankaraspor | vs | Kepezspor FAŞ |
 03/11/2024 | 24Erzincanspor | vs | Isparta 32 Spor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
 03/11/2024 | Anadolu Üniversitesi | vs | Artvin Hopaspor |
 03/11/2024 | Belediye Kütahyaspor | vs | Kırşehir Futbol SK |
 03/11/2024 | Bursaspor | vs | Kuşadasıspor |
 03/11/2024 | Ergene Velimeşe | vs | Karşıyaka |
 03/11/2024 | Kahramanmaraşspor | vs | 23 Elazığ Futbol Kulübü |
 03/11/2024 | Muş Spor Kulübü | vs | Bornova 1877 |
 03/11/2024 | Silifke Belediye Spor | vs | Bulvarspor |
 03/11/2024 | Tokat Bld Plevnespor | vs | Düzcespor |