Covid-19'un neden oldu?u ileri derecede akci?er yetmezli?ine giren ve ya?am?ndan tamamen umut kesilen hastalara adeta “yeniden can veren” ECMO tedavisinde, Türkiye’nin y?ld?z? haline gelen Ko?uyolu Yüksek ?htisas E?itim ve Ara?t?rma Hastanesi’nde, onlarca hasta sa?l???na kavu?turuldu. Pandemi döneminde ?stanbul'un yan? s?ra bölge illerden de onlarca hasta, bazen aylar? bulan yo?un tedaviler sonucu iyile?tirilip, sevdiklerine kavu?turuldu. Ekipler, il d???ndaki hastanelere de giderek, ECMO cihaz?n? hastaya tak?p, ambulansla ?stanbul’a naklediyor.
O hastalardan biri olan 58 ya??ndaki Nuh Duman, 3 ay ECMO’da ya?am mücadelesi verdi ve 6 ayl?k tedavi ile sa?l???na kavu?tu. Duman, kendisi gibi ECMO ile hayata dönen ?sminaz K?l?çaraslan ve Seniha Çavu?o?lu’yla ayn? gün taburcu edildi.
"KO?UYOLU HASTANES?, AVRUPA’DA DA YILDIZ MERKEZ OLDU"
Ko?uyolu Yüksek ?htisas E?itim ve Ara?t?rma Hastanesi’nin Türkiye'de en fazla kalp ve akci?er nakli yapan merkez oldu?una i?aret eden Ba?hekim Prof. Dr. Mehmet Kaan K?rali, bu nedenle ECMO’da da çok tecrübeli hale geldiklerini vurgulayarak, “Yapt???m?z nakil veya çe?itli kalp, akci?er ameliyatlar? s?ras?nda ECMO cihaz?n? çok s?k bir ?ekilde kullanma ihtiyac? duyabiliyoruz. Halihaz?rda Türkiye'de 23 merkez var, bu kadar yüksek oranda kullanan ve yüksek tecrübeye sahip olan merkez olarak tekiz. Dünya çap?ndaki ECMO organizasyon kurulu?u olan ELSO’nun da (The Extracorporeal Life Support Organization) kay?tl? bir üyesiyiz ve Türkiye'den en çok say?da vaka bildiren merkeziyiz. Ayr?ca dünya çap?nda Avrupa'daki say?l? merkezler içerisinde yer al?yoruz” dedi.
"KANDAK? KARBOND?OKS?T TEM?ZLENEREK VÜCUDA GER? VER?L?YOR"
Ba?hekim Prof. Dr. Mehmet Kaan K?rali, ECMO tedavisinin, hastan?n vücut d???na al?nan kan?n?n bir pompa yard?m?yla vücuda geri verilmesi, verilmeden önce de içindeki karbondioksitin temizlenerek oksijenle yüklenmesi temeline dayand???na vurgu yaprak, “Bu cihaz? biz kalp yetmezli?inde, kalp naklinde, yapay kalp pompas? takt???m?z hastalarda, çocuk hasta gruplar?nda, çe?itli ameliyatlardan sonra yetmezlik geli?en hastalarda, ileri akci?er yetmezli?inde veya bir solunum destek cihaz? olarak kullan?r?z. Dünyada çok s?k görülen her türlü intihar te?ebbüsü ya da zehirlenmeye ba?l? veya madde kullan?m?na ba?l? hayat?n durmas? noktas?nda hastay? geri döndürme amaçl? da kullan?l?yor. Bu cihaz?n ilk kullan?m alan?, yeni do?an bebeklerde kendi d??k?s? ile zehirlenme yani mekonyum aspirasyonu diye bilinen bir tablo nedeniyle oldu asl?nda. Yeni do?an bebeklerde bile art?k bebe?i hayatta tutmak için kullan?labiliyor. Son 1,5 y?ld?r ise hayat?m?za giren pandemiyle beraber ECMO kullan?m?, bu hastalardaki akci?er yetmezli?inde çok s?k olarak gündeme geldi” ?eklinde konu?tu.
"ECMO OLMAZSA BU HASTALARIN ÖLMES? YÜZDE YÜZDÜR"
Pandeminin tüm dünyay? çok yo?un etkiledi?ini ve bu hastal???n a??r formlar?nda geli?en ileri akci?er yetmezli?inde ECMO kullan?m?n?n gündeme geldi?ini belirten Prof. Dr. K?rali, sözlerini ?öyle sürdürdü:
“Bu tip hastalarda, hastay? hayatta tutabilmenin tek yolu bu cihaz olur. ?öyle dü?ünün, benim gibi bir insanda, yeni do?an bebe?in akci?eri kadar bir alan çal??abilir durumda. Onun bana yetmeyece?i ve beni götüremeyece?i çok a?ikar. Bu durumdaki tüm hastalar?n sonuna kadar bu destekle tedavi olmalar?na yard?mc? olmaya çal???yoruz. Covid-19’da özellikle tedavilere ra?men hastal???n durdurulamad???, daha da ileriye gitti?i ve akci?erlerin neredeyse hiç çal??mad??? çok az bir hasta grubu ECMO için as?l hedef gruptur. ECMO olmazsa, bu hastalar?n ölmesi yüzde yüzdür. Kurtulma ?ans? s?f?rd?r ve hemen öleceklerdir.”
“HASTALAR BAZEN AYLARCA BU C?HAZA BA?LI KALAB?L?YOR”
Ekiplerinin uygun olan hastalar için, ?stanbul'daki birçok hastaneye giderek, ECMO’yu orada bizzat hastaya takarak, kendi hastanelerine transfer ettiklerini belirten Prof. Dr. K?rali, “Hatta daha da ilerledik ve bölgemizdeki ba?ka ?ehirlerde dahi ECMO ihtiyac? olan hastalar için, ilgili hastanedeki hekimleriyle kar??l?kl? konu?up dan??arak, buradan bir ekip giderek hastanemize nakletti. Çünkü ECMO takmak her ne kadar kolay bir i?lem gibi olsa da, tak?ld?ktan sonra hastan?n cihazdan ayr?lana kadarki geçirece?i sürede, ki bu süre 15 gün ila 3 ay aras?nda de?i?iyor, dü?ünün 90 güne kadar hastan?n ECMO’da kalmas? gerekebiliyor, çok yo?un, ciddi, a??r bir bak?m gerektiriyor. Bunun için de çok tecrübeli bir merkez olmak zorunlulu?unuz var” dedi.
“YAKINLARININ GÖZLER?NDEK? M?NNETTARLIK, TÜM ÇABAMIZA DE??YOR”
Kimi zaman aylar süren çabalar sonucu sa?l???na kavu?turduklar? hastalar?n yak?nlar?n?n gözlerindeki minnettarl???n her ?eye de?di?ini söyleyen Prof. Dr. K?rali, sözlerini ?öyle noktalad?: “O hasta yak?nlar?n?n, çocuklar?n?n, anne babalar?n?n gözlerindeki minnettarl?k zaten bize yetiyor. Ben 30 y?ll?k hekimim, 30 y?ll?k çal??mama çabalar?ma de?di diyorum bunlar? gördükçe. Bu sonuçlar? gördükçe o kadar hevesli hale geldik ki, daha çok hastaya bakabilmeye çal???yoruz. ?imdiye dek (Covid nedeniyle kaybedilmek üzere olan) yakla??k 35 hastaya ECMO tedavisi uygulad?k. Bunlar?n 12 tanesinin tedavisi halen sürüyor. 10 ki?iyi de cihazdan ay?r?p taburcu edebildik. Ba?ar? oran?m?z (dünya ile de uyumlu olarak) yüzde 37 civar?nda. ?n?allah yeni hastane binam?zda da buna yönelik bir yat?r?m?m?z olacak. Bu konuda Say?n Cumhurba?kan?m?z ve Sa?l?k Bakan?m?za çok te?ekkür ediyoruz, bu yeni büyük kompleksimizde de ayr? bir ECMO hastanesi açmay? dü?ünüyoruz.”
6 AYDIR HASTANEDE YA?IYORDU GEÇT???M?Z HAFTA TABURCU OLDU
Ko?uyolu Yüksek ?htisas E?itim ve Ara?t?rma Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Uzman? Dr. Mustafa Mert Özgür, ECMO'ya ba?l? haftalarca ya da aylarca süren mücadeleler sonunda sa?l???na kavu?an hastalar? taburcu etmenin kendilerini de çok mutlu etti?ini söyleyerek, koronavirüs nedeniyle 6 ayd?r hastanede yatan, 3 ay ECMO'ya ba?l? kalan Nuh Duman’? da taburcu ettiklerini belirtti. Dr. Özgür, “Nuh bey, aral?k ay?ndan beri hastanemizde tedavi görüyordu. ?stanbul'da bir hastaneden kabul etmi?tik kendisini. 4 ay yo?un bak?mda takip ettik. Yakla??k 2 ayd?r da serviste destek tedavileri veriyorduk. Yine bugün taburcu etti?imiz di?er iki hastam?z da il d???ndan kabul edilmi? hastalard?. Onlar da sa?l?kla sevdiklerine kavu?acaklar” dedi. Nuh Duman da hayata yeniden döndü?ünü söyleyerek, “Burada bütün hocalar?m?z sa? olsun, canla ba?la bize kucak açt?lar, bizi tekrar hayata döndürdüler. Özellikle Mustafa Hocam ve ba?hekimimiz çok ilgilendiler bizlerle. Ayn? ?ekilde hem?irelerimiz de bir an bile ba??m?zdan ayr?lmad?. Tekrar hayata döndürdüler bizi. Bu hastal???n ciddi oldu?unu televizyonlarda duyuyorduk ama insan ya?ay?nca ba?ka oluyormu?” ?eklinde konu?tu.